Rok wydania 2014
Książka wpisuje się swoją problematyką w szeroki nurt dociekań z zakresu filozofii kognitywistyki, czy filozofii psychologii poznawczej. Podejmowane w niej zagadnienie natury doświadczenia percepcyjnego rozpatrywane jest w odniesieniu do tradycyjnego już podejścia ekologicznego na gruncie psychologii percepcji oraz rozszerzone na współczesne koncepcje do niego nawiązujące. Wprowadzenie określenia biologiczny eksternalizm ma ułatwić poruszanie się wśród licznych wariacji na temat ekologicznej teorii doświadczenia percepcyjnego oraz wyakcentować dwa główne rysy zgrupowanych pod nim podejść: wiązania percepcji z dynamiczną aktywnością żywych organizmów oraz lokalizowania przedmiotu percepcji w środowisku, a nie w umyśle percypującego podmiotu.
Adriana Schetz jest adiunktem w Zakładzie Epistemologii Instytutu Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego. Publikuje na tematy mieszczące się w problematyce kognitywistyki, psychologii poznawczej, psychologii porównawczej, a także etyki i filozofii języka. Przebywała na stażach zagranicznych w Stanach Zjednoczonych oraz w Wielkiej Brytanii.
Część I
Problem reprezentacji umysłowych
Rozdział 1. Podział zmysłów
- 1. Wprowadzenie
- 2. Problemy z typologią zmysłów
- 3. Zmysły jako rodzaje psychiczne
- 4. Zmysły a moduły
- 5. Podsumowanie
Rozdział 2. Informacyjne podejście do percepcji
- 6. Proces przetwarzania informacji
- 7. Poziomy przetwarzania informacji
- 8. Rozpoznawanie informacji
- 9. Podsumowanie
Rozdział 3. Koncepcja obrazów umysłowych a deskryptywizm
- 10. Klasyczna debata na temat obrazów umysłowych
- 11. Trudności metafory obrazowej a koncepcja podwójnego kodowania
- 12. W kierunku deskryptywizmu
- 13. Wiedza milcząca a język myśli
- 14. Podsumowanie
Część II
Percepcja a środowisko
Rozdział 1. Kształtowanie się teorii ekologicznej
- 1. Wprowadzenie
- 2. Psychologia humanistyczna – psychologia eksperymentalna
- 3. Motoryczna teoria percepcji
- 4. Percepcja a kontrola działania
- 5. Koncepcja żywego obrazu siatkówkowego
- 6. Zmysły jako systemy percepcyjne
- 7. Ekologiczna teoria percepcji
- 8. Podsumowanie
Rozdział 2. Główne założenia teorii ekologicznej
- 9. Podejście biologiczne
- 10. Pojęcie zagnieżdżenia a realizm naiwny
- 11. Nabywanie afordancji a informacje i wyższe procesy umysłowe
- 12. Podsumowanie
Część III
Percepcja a życie
Rozdział 1. Tradycyjny enaktywizm: Varela, Thompson, Rosch
- 1. Wprowadzenie
- 2. Początki klasycznego enaktywizmu: komputacja czy ucieleśnienie poznania?
- 3. Teleologizm: biologia spotyka się z filozofią
- 4. Kantowskie ujęcie celowości a kategoria metabolizmu
- 5. Teleologizm przyczynowy
- 6. Podsumowanie
Rozdział 2. Neurofenomenologia: Varela, Thompson, Hanna
- 7. Podmiotowość i autopojeza
- 8. Zachowanie
- 9. Tradycyjny enaktywizm, neurofenomenologia i teoria ekologiczna
- 10. Świadomość i emergencja
- 11. Neurofenomenologia świadomości a percepcja multistabilna
- 12. Analiza fenomenologiczna
- 13. Koneksjonizm obliczeniowy
- 14. Podsumowanie
Część IV
Percepcja a działanie
Rozdział 1. Od teorii ekologicznej do radykalnego enaktywizmu
- 1. Wprowadzenie
- 2. Antyreprezentacjonizm
- 3. Świadomość wirtualna
- 4. Doświadczenie a świadomość
- 5. Behawioryzm a radykalny enaktywizm
- 6. Wiedza proceduralna a natura pojęć percepcyjnych
- 7. Akcjonizm: radykalizacja radykalnego enaktywizmu
- 8. Podsumowanie
Rozdział 2. Problem nadmiernej intelektualizacji percepcji
- 9. Istoty niewyrafinowane intelektualnie
- 10. Kategoryzacja
- 11. Podsumowanie
Rozdział 3. Świadomość jako forma życia
- 12. Potrzeba zamiany
- 13. Teoria teorii a podejście symulacyjne
- 14. Bezpośrednia znajomość innych umysłów
- 15. Trudny problem w filozofii umysłu a teza o ucieleśnieniu poznania
- 16. Podsumowanie
Część V
Percepcja a modalność zmysłowa
Rozdział 1. Pytanie Williama Molyneux a współczesne podejście do modalności zmysłów
- 1. Wprowadzenie
- 2. Metodologiczny solipsyzm
- 3. Eksternalistyczne rozumienie świadomości
- 4. Podsumowanie
Rozdział 2. Podejście empiryczne
- 5. Analiza danych
- 6. Potrzeba stymulacji receptorowej
- 7. Podsumowanie
Rozdział 3. Przestrzeń egocentryczna
- 8. Doświadczenie percepcyjne a zachowanie
- 9. Informatywność międzymodalna
- 10. Podsumowanie
Rozdział 4. Relacyjne podejście do percepcji
- 11. Własności kategoryczne, relacyjna koncepcja doświadczenia i radykalny eksternalizm
- 12. Typy eksternalizmu
- 13. Radykalny eksternalizm a percepcyjna obecność
- 14. Przezroczystość świadomości
- 15. Wrażenia, doświadczenie i ślepota doświadczeniowa
- 16. Radykalny eksternalizm a przezroczystość doświadczenia
- 17. Podsumowanie
Część VI
Percepcja a doświadczenie niewerydyczne
Rozdział 1. Alternatywizm w koncepcjach percepcji
- 1. Wprowadzenie
- 2. Zasada wspólnego rodzaju
- 3. To, co się jawi w doświadczeniu
- 4. To, co konstytuuje treść doświadczenia percepcyjnego
- 5. Subiektywna nieodróżnialność doświadczeń
- 6. Podsumowanie
Rozdział 2. Alternatywizm a realizm naiwny
- 7. Składowe alternatywizmu
- 8. Zasada wspólnego czynnika
- 9. Negatywne epistemiczne kryterium
- 10. Alternatywizm a problem wiedzy o innych umysłach
- 11. Doświadczenie, wiedza, kryteria
- 12. Podsumowanie
Rozdział 3. Symulacja i percepcja
- 13. Doświadczenie nieobecności
- 14. Problem wielkiej iluzji
- 15. Symulacyjny mechanizm percepcji
- 16. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia 331
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
Summary