Rok wydania 2016
Czytanie poezji staje się istotnym czynnikiem rozwoju osobowości dziecka. Doznania
estetyczne, wynikające z urody poetyckiego słowa, wyrabiają smak literacki, inspirują
dziecko do aktywności twórczej, do refleksyjnej aktywności intelektualnej
i satysfakcjonujących kontaktów międzyludzkich.
„Pisano wiele o poecie jako o człowieku, który tym się różni od innych, że dzieciństwo
u niego nigdy się nie kończy i przez całe życie zachowuje w sobie coś z dziecka”
– tak twierdził Czesław Miłosz.
Myśl poety o świecie, jak pisał Miłosz, zależy bowiem od wiedzy, którą poeta posiadł
we wczesnym dzieciństwie, otrzymał ją od rodziców i nauczycieli. To szczególnie ważne
słowa dla pedagogiki wczesnej edukacji, subdyscypliny o wyraźnej naukowej tożsamości,
która jak pisze Dorota Klus-Stańska, potrzebuje jak nigdy dotąd interdyscyplinarnej refleksji.
I taka jest idea tego „poetyckiego” tomu. Oddziaływanie wychowawcze poezji łączy się
bowiem z różnymi sferami życia społecznego, pomaga w intencjonalnym przekazywaniu
dziecięcych uczuć, doznań i przeżyć, uczy odpowiedzialności i współdziałania. Dziecięcość
poetycka, nacechowana emocjonalnie, rozpatrywana w kategoriach estetycznych
i etycznych, okazuje się więc wartością nadrzędną, jak to ma miejsce w twórczości
Czesława Miłosza, autora pajdocentrycznego poematu Świat. Poema naiwne.
Miłosz pozostanie na zawsze w sferze poetyckiego jasnosłyszenia, pierwszych
dziecięcych doświadczeń kulturowych, pierwszych poetyckich obrazów z dzieciństwa, sztuki
dla dziecka i sztuki o dziecku – podstawowego warunku wychowania estetycznego, którego
udział w budowaniu „wczesnego” człowieczeństwa jest niepodważalny.
Urszula Chęcińska
Urszula Chęcińska
Oddziaływanie wychowawcze poezji
1. O MIŁOSZU ZACZAROWANYM, POETYCKICH MOSTACH I „RZECZACH OSTATECZNYCH”
Grzegorz Leszczyński
Miłosz zaczarowany
Alicja Baluch
Poetyckie mosty – od Wawiłow do Miłosza
Jacek Baluch
Wiersze dla dzieci – wersyfikacja
Alicja Ungeheuer-Gołąb
O trudnej-nietrudnej poezji dziecięcej
Małgorzata Wójcik-Dudek
Transgresja – o trudnościach (nie)bytu figury dziecka w literaturze i kulturze
Krystyna Zabawa
„Zbieranie danych o rzeczach ostatecznych” we współczesnej polskiej poezji dla dzieci
2. O POETYCKIM FENOMENIE DZIECIĘCOŚCI, KOŁYSNAKACH I TRANSLATORYCE
Jolanta Ługowska
Piszę dla dziecka, które jest we mnie. O poezji Józefa Ratajczaka
Sabina Waleria Świtała
Naznaczona sieroctwem… Wizerunek dziecka w poezji Marii Bartusówny
Maria Czaplicka-Jedlikowska
Poetycki pajdocentryzm na przykładzie wybranych tekstów ks. Jana Twardowskiego
Anna Jeziorkowska-Polakowska
Miejsce kołysanki w kulturowej edukacji dziecka
Ryszard Waksmund
Obcojęzyczna poezja dla dzieci w Polsce
3. O EDUKACJI KOMPLEMENTARNEJ, AKTYWNOŚCI TWÓRCZEJ DZIECKA I MIŁOSZU
PAJDOCENTRYCZNYM
Wiesław Andrukowicz
Nauka i poezja w edukacji komplementarnej
Beata Birnbach
Poezja jako źródło dziecięcych wizualizacji
Anna Dąbrowska
Poezja w życiu dziecka z niepełnosprawnością jako jedna z form pomocy terapeutycznej
Bożena Olszewska
Miłosz objaśnia… Wiersze Czesława Miłosza w edukacji polonistycznej ucznia szkoły
podstawowej
Patrycja Erbes, Joanna Haniewska-Tomaszewicz
Z Miłoszem w świat wartości. Próba przybliżenia sylwetki poety na lekcjach bibliotecznych
Urszula Chęcińska
Miłosz pajdocentryczny
