Rok wydania 2015
Książka Natalii Maksymowicz-Maciaty to niezwykle interesujące, intrygujące,
niebanalne i, co ważne, rzetelnie przygotowane opracowanie. Dzisiaj wielu
mieszkańców Podhala świetnie odnajduje się w roli pana czy pani, nie tracąc
nic ze swej góralskości. Spotykamy wśród nich przedsiębiorców, urzędników,
nauczycieli, pracowników naukowych, którzy jednocześnie silnie identyfikują
się z kulturą swych przodków. Kochają swój góralski świat, odnajdując w nim
coś bardzo ważnego – odrobinę radości, poczucie wspólnotowej więzi i zakorzenienia.
O tym doświadczeniu bycia panem i góralem, o urokach i perypetiach wynikających
z pańsko-góralskich klimatów, Autorka pisze z pasją i antropologicznym zacięciem.
Gorąco polecam i zachęcam do lektury panów i góroli, tyk z bliska i z daleka.
Andrzej Skupień
Prezes Związku Podhalan w Polsce
Rozdział 1. Koncepcja podwójnego wzoru kulturowego w procesie przemian
kulturowych na Podhalu
1.1. Problematyka kultury i kultury tradycyjnej w kontekście teorii i praktyki
antropologii kulturowej
1.2. Główne założenia i hipotezy
1.3. Koncepcja podwójnego wzoru kulturowego w procesie przemian kulturowych
1.4. Źródła danych empirycznych i sposoby ich pozyskiwania oraz kryteria
doboru grupy społecznej
Rozdział 2. Geneza podwójnego wzoru kulturowego
2.1. Specyfika miejsca i społeczność lokalna Podhala
2.2. Wyłanianie się podwójnego wzoru kulturowego
Rozdział 3. Poznawanie dwóch kultur
3.1. Bierne i czynne nabywanie kultury
3.2. Bierna i czynna tradycja
3.3. Zróżnicowane role liderów
3.4. Wpływ elit kościelnych i lokalnych na społeczność Podhala
3.5. Rola Związku Podhalan w promowaniu kultury regionu
3.6. Muzeum Tatrzańskie a kultura tradycyjna Podhala
3.7. Szkoły podhalańskie, urzędy lokalne i gminne ośrodki kultury
3.8. Inne oblicze Podhala
Rozdział 4. Bilingwizm a dwukulturowość Podhala
4.1. Dwukulturowość regionu a dominacja jednej z kultur.
4.2. Etnografia komunikacji
4.3. Kompetencja komunikacyjna
4.4. Interjęzyk
4.5. Styl konwersacji
4.6. Podkreślenie różnic swój–obcy w stylu rozmowy
4.7. Kody językowe
4.8. Gwara podhalańska
4.9. Dwujęzyczność – bilingwizm
4.10. Bilingwizm wśród podhalańskich dzieci
4.11. Polityka państwa a dwujęzyczność w szkole
4.12. Metody zapobiegania submersji gwary góralskiej
4.13. Teatr regionalny
4.14. Góralskie śpiywanie i gronie
4.15. Gwara w kościele
4.16. Przekleństwa
4.17. Poezja
Rozdział 5. Z pasterskiego szałasu do nowoczesnej willi – kierunki
rozwoju w architekturze
5.1. Kształtowanie się podhalańskiej architektury tradycyjnej
5.2. Zmiany ilościowe w budownictwie podhalańskim
5.3. Architektura tradycyjna
5.4. Wpływ ruchu turystycznego na tradycyjne budownictwo
5.5. „Styl zakopiański” jako płaszczyzna wyłaniania się podwójnego
wzoru kulturowego
5.6. Sosrąb – konstrukcyjne „serce” domostwa
5.7. Powojenne ćwiórki i czwórki
5.8. Amerykanizacja i nowoczesne technologie
5.9. Sztuka podhalańska w architekturze sakralnej na przykładzie
wystroju kościoła parafialnego w Poroninie
Rozdział 6. Badania ankietowe
6.1. Wyniki badań ankietowych
Zakończenie
Bibliografia
Summary
