Rok wydania 2020
Tornado, które w polskim nazewnictwie określane jest także trąbą powietrzną,
to jedno ze zjawisk atmosferycznych, które może towarzyszyć komórce burzowej.
Według definicji jest to gwałtownie wirujący słup powietrza, widoczny w postaci
leja kondensacyjnego (choć nie zawsze), którego górna część „wyrasta” z podstawy
chmury Cumulonimbus lub Cumulus, a dolna jest w kontakcie z powierzchnią
ziemi (Wegener, 1917; Edwards, Thompson, Crosbie, Hart, Doswell, 2004;
Glickman, 2000; Edwards, 2011). Powstaje ono na styku dwóch różniących się
termicznie mas powietrza – w strefie klimatu umiarkowanego warunki sprzyjające
tworzeniu się tornad występują na przykład wtedy, gdy latem front chłodny oddziela
gorącą masę powietrza zwrotnikowego od chłodniejszej masy powietrza polarnego
morskiego.
Z wprowadzenia
Wprowadzenie
Cel pracy
Terminologia
Warunki sprzyjające powstawaniu trąb powietrznych
Trąby powietrzne związane z mezocyklonem
Trąby powietrzne niezwiązane z mezocyklonem
Pozostałe rodzaje tornad oraz formacji tornadopodobnych
Klasyfikacja tornad
Charakterystyka cech zewnętrznych trąb powietrznych
Stan badań nad występowaniem trąb powietrznych w Polsce
Rozdział 1. Materiał i metody badań
1.1. Dane dotyczące trąb powietrznych
1.2. Dane dotyczące sytuacji synoptycznych
1.3. Dane dotyczące warunków w dolnej troposferze
1.4. Dane aerologiczne
1.5. Dane pochodzące z reanaliz
1.6. Metodyka wyznaczania regionów trąb powietrznych
Rozdział 2. Wyniki badań
2.1. Charakterystyka regionów trąb powietrznych
2.2. Zróżnicowanie przestrzenne występowania trąb powietrznych
2.3. Zmienność czasowa występowania trąb powietrznych
2.4. Analiza warunków aerologicznych
2.5. Analiza sytuacji synoptycznych
2.6. Analiza warunków meteorologicznych
2.7. Analiza sytuacji barycznej i termicznej
2.7.1. Średni wieloletni rozkład ciśnienia na poziomie morza oraz średnia wysokość
geopotencjału 500 hPa
2.7.2. Średni wieloletni rozkład ciśnienia na poziomie morza oraz średnia wysokość
geopotencjału 500 hPa dla poszczególnych przypadków trąb powietrznych
2.7.3. Średnia wieloletnia wysokość geopotencjału 850, 700 i 300 hPa dla
poszczególnych przypadków trąb powietrznych
2.7.4. Średnia wieloletnia temperatura powietrza na poziomach geopotencjału 850,
700, 500 i 300 hPa dla poszczególnych przypadków trąb powietrznych
2.8. Studium przypadku dla wybranych trąb powietrznych w regionach
2.8.1. Trąba powietrzna z regionu 1
2.8.2. Trąba powietrzna z regionu 2
2.8.3. Trąba powietrzna z regionu 3
Rozdział 3. Dyskusja
Podsumowanie wyników
Literatura
Spis rysunków i tabel
Summary