Rok wydania 2015
Uwaga!!!
Egz. po zwrotach z zarysowaniami.
Celem książki jest przedstawienie kulturotwórczej roli reliktów wczesnośredniowiecznych
grodów pierścieniowatych i późnośredniowiecznych warownych siedzib rycerskich
z obszaru powiatu górowskiego (woj. dolnośląskie). Są to jedne z najbardziej niezwykłych
i monumentalnych obiektów krajobrazowych, będących śladami działalności dawnych grup
ludzkich. Staram się je dlatego rozpatrywać w pracy zarówno jako fenomen całkowicie
współczesny, który może wzbudzać zainteresowanie obecnych mieszkańców regionu,
jak i odnoszę się do wybranych zagadnień dotyczących ich historycznej funkcji, chronologii
oraz okoliczności powstania.
ze Wstępu
1. Do czego potrzebna jest nam przeszłość?
1.1. Upływający czas człowieka
1.2. Czym jest świadomość historyczna?
1.3. Światy pozbawione przeszłości
1.4. Czym jest historia?
2. Przeszłość i współczesny krajobraz kulturowy
2.1. Człowiek, kultura, palimpsest
2.2. Istota miejsca
2.3. Obce przestrzenie, krajobrazy przeszłości
3. Wybrane przykłady nieinwazyjnych metod badawczych stosowanych
w archeologii
3.1. Archeologia lotnicza, czyli z góry czasami widać więcej
3.1.1. Dlaczego stanowiska archeologiczne są widoczne na fotografiach lotniczych?
3.1.2. Zdjęcia pionowe i ukośne
3.2. Skanowanie laserowe. Archeologia lotnicza, wersja 2.0
3.3. Pogorzeliska i anomalie magnetyczne. Metoda geomagnetyczna
3.4. Archeolodzy w polu. Badania powierzchniowe
3.5. Wirtualna rzeczywistość i Systemy Informacji Geograficznej w archeologii
3.6. Czym są wyniki badań, które interpretuje archeolog?
4. Opowiadanie o trzech światach średniowiecza
4.1. Pierwszy świat średniowiecza
4.1.1. Władza i organizacja społeczna w okresie plemiennym
4.1.2. Granice i znaczenia w krajobrazach plemiennych
4.1.3. Zanim grody zostały osadami obronnymi
4.2. Drugi świat średniowiecza
4.2.1. Śląsk w państwie pierwszych Piastów
4.2.2. Władza i prawo książęce
4.2.3. Castrum Sandouel. Nowy ład w krajobrazie
4.2.4. Krajobrazy świata żywych i umarłych
4.2.5. Gród w Sądowlu w świetle źródeł historycznych
4.3. Trzeci świat średniowiecza.
4.3.1. Północne rubieże Śląska w późnym średniowieczu
4.3.2. Krajobrazy warownych siedzib na kopcach
Podsumowanie
5. Czy świat wyobrażeń dawnych Słowian różnił się od naszego?
5.1. Elementy kultury magicznej i ich wpływ na świadomość
5.2. Demony, istoty nadprzyrodzone i inni sąsiedzi człowieka
5.2.1. Pochodzenie demonów, zmor i duchów
5.2.2. Duchy gospodarstwa domowego oraz miejsc związanych z człowiekiem
5.2.3. Duchy zamieszkujące wody
5.2.4. Mieszkańcy lasów i duchy zwierzęce
5.2.5. Zjawiska atmosferyczne i duchy powietrza
Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
Średniowieczne grodziska powiatu górowskiego. Katalog stanowisk
Streszczenie