Rok wydania 2021
Gospodarstwa domowe dostosowują się do zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej, trendów oraz stylu życia. Przy tym jednak należy zaznaczyć, iż gospodarstwo domowe to nie tylko pojedyncza osoba, czy też osoby, które osiągnęły pełnoletniość, ale także dzieci. Wielokrotnie to one kształtują swoje potrzeby w taki sposób, iż ma to wpływ na funkcjonowanie finansów całego gospodarstwa domowego. Z punktu widzenia finansów coraz częściej spotkać się można z opinią, że młode gospodarstwa domowe odkładają decyzję o posiadaniu potomstwa. Naprzeciw takim postawom wychodzi polityka rodzinna, w ramach której tworzone są różnego rodzaju narzędzia wspierające gospodarstwa domowe w wychowywaniu dzieci. Wsparcie finansowe w postaci zasiłków socjalnych, rodzinnych czy też wychowawczych ma wpływ na cały budżet domowy. Jednym z rodzajów takiego wsparcia finansowego jest funkcjonujący od 2016 roku program „Rodzina 500+”. Konsekwencją otrzymywania świadczeń są zmiany w decyzjach finansowych gospodarstw domowych. Implikacją tych zmian jest konieczność zbadania i zweryfikowania, czy są one zauważalne, a jeśli tak, to jaka jest ich siła i kierunek.
Niniejsza monografia pt. Wpływ programu „Rodzina 500+” na decyzje finansowe gospodarstw domowych w części teoretycznej analizuje dorobek naukowy z zakresu teorii gospodarstw domowych oraz decyzji finansowych. Dodatkowo podejmuje tematykę związaną z polityką prorodzinną w Polsce oraz w wybranych krajach europejskich. Przy tym należy wskazać, iż wspomniany program „Rodzina 500+” opiera się na dwóch celach: pomocy w wychowywaniu dzieci oraz odwróceniu negatywnego trendu demograficznego. Zwrócić należy uwagę, iż niniejsza monografia odnosi się do sfery finansowej. Nie zostały przeanalizowane skutki funkcjonowania programu „Rodzina 500+” w dziedzinie demografii. Ponadto z punktu widzenia finansów gospodarstw domowych analizie pod[1]dano tylko świadczenie 500+, pozostałe świadczenia wypłacane gospodarstwom domowym (socjalne, rodzinne) pominięto. Również wspomniany wyżej program wychowawczy poddano analizie tylko z punktu widzenia beneficjentów programu – gospodarstw domowych.
Ze wstępu
Rozdział 1. Gospodarstwo domowe w świetle założeń teoretycznych
1.1. Pojęcie i istota gospodarstwa domowego
1.2. Funkcje i klasyfikacja gospodarstw domowych
1.3. Umiejscowienie gospodarstwa domowego w teorii ekonomii
1.4. Zamożność i nierówności dochodowe gospodarstw domowych
Rozdział 2. Decyzje gospodarstw domowych – ujęcie teoretyczne
2.1. Decyzje gospodarstw domowych oraz proces ich podejmowania
2.2. Zachowania i potrzeby finansowe gospodarstw domowych
2.3. Decyzje związane z konsumpcją i kredytowaniem gospodarstw domowych
2.4. Decyzje oszczędnościowe i inwestycyjne gospodarstw domowych
Rozdział 3. Świadczenie z programu „Rodzina 500+” w Polsce na tle
rozwiązań międzynarodowych
3.1. Koncepcja badań (badania pierwotne i wtórne)
3.2. Świadczenia w ramach polityki prorodzinnej w Polsce na tle wybranych krajów
europejskich
3.3. Program „Rodzina 500+” w świetle badań wtórnych
3.4. Interesariusze programu „Rodzina 500+”
Rozdział 4. Decyzje finansowe gospodarstw domowych w odniesieniu do
programu „Rodzina 500+”
4.1. Decyzje finansowe w Polsce w świetle badań wtórnych
4.2. Metodyka badań pierwotnych
4.3. Ocena wpływu programu „Rodzina 500+” na decyzje kredytowe i konsumpcyjne
gospodarstw domowych
4.4. Ocena wpływu programu „Rodzina 500+” na decyzje finansowe gospodarstw
domowych w zakresie oszczędności i inwestycji
Rozdział 5. Program „Rodzina 500+” – model, scenariusze i rekomendacje
5.1. Ocena wpływu programu „Rodzina 500+” na nierówności dochodowe
5.2. Model wpływu programu „Rodzina 500+” na zmiany w decyzjach finansowych
gospodarstw domowych
5.3. Scenariusze wpływu programu „Rodzina 500+” na decyzje finansowe
gospodarstw domowych
5.4. Rekomendacje dla polityki prorodzinnej w zakresie programu „Rodzina 500+”
Podsumowanie
Aneks – kwestionariusz ankiety
Bibliografia
Spis rysunków i tabel
Summary