Rok wydania 2020
Szata roślinna na obszarze Polski, w wyniku działalności człowieka (począwszy od neolitu), uległa znacznym przekształceniom. Przejawia się to przede wszystkim w odlesianiu dużych obszarów pod uprawy i zabudowę, ale również w zmianach hydrologicznych i glebowych. Przemiany flory i roślinności następują obecnie bardzo szybko – ustępują gatunki wrażliwe na zmiany środowiskowe, a rozprzestrzeniają się rodzime gatunki pospolite, ubikwistyczne oraz taksony obce, w tym inwazyjne.
Północno-zachodnia Polska jest obszarem zróżnicowanym i relatywnie dobrze zachowanym pod względem przyrodniczym. Rozległe kompleksy leśne, liczne mokradła i torfowiska, ekosystemy jeziorne i rzeczne, w tym wielkiej rzeki Europy Środkowej, Odry, o naturalnym charakterze ujścia, oraz urozmaicony krajobraz młodoglacjalny – zwracały od dawna uwagę badaczy. Dane florystyczne były zbierane na tym terenie od XVIII wieku, najpierw przez botaników i przyrodników niemieckich, a po roku 1945 – polskich (Ziarnek i in., 2003; Ziarnek, 2012). Spośród publikacji przedwojennych należy tu szczególnie wymienić prace G.G.J. Homanna (1828–1835), W. Libberta (1927, 1930, 1932–1933a, b, 1938c, 1941), E. Holzfussa (1924, 1925, 1933, 1937) i W. Müllera (1911). Po 1945 roku ukazało się bardzo wiele doniesień i opracowań florystycznych i fitosocjologicznych różnych obiektów, najczęściej terenów chronionych, ale tylko nieliczne regiony doczekały się opublikowania kompletnej flory naczyniowej, są to Puszcza Bukowa (Celiński, 1964), wyspy Wolin i Uznam (Piotrowska, 1966), Wyspa Chrząszczewska (Ćwikliński, 1988), Zaodrze (Zając i in., 1993) oraz Iński Park Krajobrazowy (Więcław, 2006).
Ze wstępu
1. Teren badań
1.1. Położenie, granice, regionalizacja
1.2. Powierzchniowe utwory geologiczne, rzeźba i gleby
1.3. Stosunki hydrologiczne
1.4. Klimat
1.5. Roślinność potencjalna i rzeczywista
1.6. Historia osadnictwa
2. Historia badań florystycznych
3. Metoda badań
3.1. Kartowanie flory
3.2. Opracowanie wyników
4. Wyniki i dyskusja
4.1. Analiza liczbowa
4.2. Klasyfikacja historyczno-geograficzna
4.2.1. Gatunki rodzime
4.2.2. Gatunki obcego pochodzenia
4.3. Analiza geograficzna
4.4. Rozmieszczenie wybranych grup gatunków
4.5. Przemiany flory
4.6. Wartości florystyczne
4.7. Analiza porównawcza flory
4.8. Pozycja geobotaniczna terenu badań
Podsumowanie i wnioski
Literatura
Wykaz rysunków i tabel
Summary
Atlas rozmieszczenia gatunków