Rok wydania 2016
Autorka, kierująca polonistyczną katedrą na Wolnym Uniwersytecie w Brukseli, gdzie wykłada między innymi kulturę, literaturę (zwłaszcza poezję) i historię Polski, adresuje swą książkę przede wszystkim do studentów‑obcokrajowców, ale także – poprzez propozycje nowych odczytań – i do znawców poezji, i po prostu do jej miłośników.
Książka, zainspirowana wieloletnią praktyką dydaktyczną poza granicami Polski, ukazuje sylwetki biograficzne i twórczość autorów, którzy stanowią o niepowtarzalności i specyfice polskiej poezji. To jednocześnie historia literatury polskiej pokazana na przykładzie konkretnych wierszy, spotkań ze sztukami pięknymi, muzyką i historią. Niewidzialna nić refleksji i analizy prowadzona jest od początku XX wieku (przykład Bolesława Leśmiana) aż do XXI wieku (przykład Jasia Kapeli). Autorka zachęca do ponownego odczytywania wierszy znanych, ale i zapomnianych (pióra Tadeusza Peipera, Bruno Jasieńskiego, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Tadeusza Różewicza), do rozpoznania na nowo – jako arcyciekawych – takich poetów, jak Andrzej Bursa i Marian Pankowski, do dokładnego przeczytania w ważnych, niezbędnych kontekstach twórców XXI wieku (jak np. Szczepan Kopyt). „Niedoczytanie” i „nierozpoznanie” stają się swoistym papierkiem lakmusowym ciągłości szeroko pojętej awangardowej tradycji poetyckiej, niepodległej zmieniającym się czasom.
Po każdym z dziesięciu rozdziałów następuje wybór bibliografii, by ułatwić czytelnikowi kontynuowanie poszukiwań i formułowanie własnej opinii.
O książce
Prof. Przemysław Czapliński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu):
Ta książka mogłaby nosić tytuł „Niezestawieni”. Bo nikt chyba przed Dorotą Walczak‑Delanois nie ustawił w jednej książce obok siebie Bursy i Gałczyńskiego, Białoszewskiego i Pankowskiego, Różewicza i Kopyta. Nie oznacza to, że autorka ich porównuje i szuka tego, co dla nich wspólne. Tworzy raczej coś w rodzaju fantomowej linii – istniejącej pod postacią dziesięciu osobnych punktów. Kiedy na podstawie tych punktów wyrysujemy linię ciągłą, otrzymamy historię polskiej poezji nowoczesnej XX i XXI wieku, biegnącą od Bolesława Leśmiana do Jasia Kapeli. Jest to nie historia prądów, stylów czy grup poetyckich, lecz historia poetów – indywidualności, które dokonały największego rozkurzu w języku polskim. W tym sensie „niezestawieni” okazują się „niezestawialni” – z niczym nie daje się ich porównać, więc ustawicznie trzeba ich czytać od nowa. Jeśli nie ma historii ciągłej, zostają nam wielcy osobni. Jeśli istnieje historia, to tworzą ją niezestawialni.
Prof. Grzegorz Bąbiak (Uniwersytet Warszawski):
Autorka korzystając (z umiarem) z wielu syntez i podsumowań literackich poprzedniego stulecia traktuje je jako punkt wyjścia do oglądu zjawisk całkowicie nowych (Kopyt, Kapela). Jest pierwszą, która tego dokonuje, otwierając nowe pole interpretacyjne dla najmłodszej poezji polskiej.
Prof. Marta Skwara (Uniwersytet Szczeciński):
Pierwszy jednolicie polskojęzyczny zbiór esejów Doroty Walczak‑Delanois zapewne stanie się doskonałą pomocą dla tych, którzy zgłębiają niełatwe niuanse polszczyzny i polskiej poetyki oraz ułatwią podróż – by posłużyć się hasłem międzynarodowej konferencji zorganizowanej przez autorkę w Brukseli w roku 2011 – from your land to Poland.
SPIS TREŚCI
Przedmowa (Marta Skwara)
Od autorki
I . Bolesław Leśmian przeciw bezcielesności
II . Bruno Jasieński i jego nowoczesny marsz poezji
III . Tadeusz Peiper – między konceptem i kobietą
IV. Andrzej Bursa i „liryczny” problem patriotyzmu
V. Konstanty Ildefons Gałczyński i jego „gdzie indziej”
VI. Miron Białoszewski przeciw globalizacji
VII. Marian Pankowski i poemat Auschwitz wobec etyki i estetyki
VIII. Tadeusz Różewicz i surrealistyczny motyw z(a)nikania postaci
IX. Szczepan Kopyt i jego słowa waleczne
X. „Nie mam zasad ale mam potrzeby” – flirt Jasia Kapeli z nowoczesnością
(Po)słowie
Streszczenie
Summary
Résumé
Indeks nazwisk
