Publikacja dostępna też w
R
ok wydania 2020
Monografia przedstawia historię słownictwa niemieckiego i polskiego związaną z zapożyczeniami oraz porównuje działalność purystyczną w Niemczech i w Polsce. Opisane zostały dawniejsze stowarzyszenia językowe i prace leksykograficzne z wyrazami/ wyrażeniami pochodzenia obcego po stronie haseł. Szczególną uwagę skierowano w stronę dwóch autorów słowników purystycznych: Eduarda Engela (1918) i Władysława Niedźwiedzkiego (1917). Analizie poddano obecne w tych pracach – ciekawe między innymi z dzisiejszej perspektywy – zniemczenia i spolszczenia jako wyrazy/wyrażenia zamienne.
Część I
1. Uwagi wstępne
1.1. Cele i budowa pracy
1.2. Metoda opisu
2. Przegląd dotychczasowych badań nad puryzmem językowym w Niemczech
i w Polsce
2.1. Przegląd badań nad puryzmem językowym w Niemczech
2.2. Przegląd badań nad puryzmem językowym w Polsce
2.3. O publikacjach na temat Eduarda Engela
2.4. O publikacjach na temat Władysława Niedźwiedzkiego
2.5. O publikacjach porównujących prace Eduarda Engela i Władysława
Niedźwiedzkiego
3. Puryzm językowy w Niemczech i w Polsce – rys historyczny
3.1. Puryzm językowy w Niemczech
3.2. Puryzm językowy w Polsce
3.3. Podsumowanie
4. Wyjaśnienie pojęć: zniemczenie i spolszczenie
4.1. Zniemczenie
4.1.1. Pierwotne znaczenie i przegląd aktywności zniemczania
4.1.2. Pojęcie i przykłady zniemczeń w historii puryzmu w Niemczech
4.2. Spolszczenie
4.2.1. Pierwotne znaczenie i przegląd aktywności spolszczania
4.2.2. Pojęcie i przykłady spolszczeń w historii puryzmu w Polsce
4.3. Podsumowanie
5. Definicje i charakterystyka słowników zniemczających i słowników
spolszczających
5.1. Definicje słownika zniemczającego w pracach leksykograficznych z wyrazami
obcymi jako hasłami dla lat 1800–1945
5.2. Wyjaśnienie pojęcia: słownik zniemczający
5.2.1. Liczba i rodzaje słowników zniemczających
5.2.2. Joachim Heinrich Campe – informacje biograficzne
5.2.3. Słownik zniemczający Joachima Heinricha Campego z roku 1801
5.3. Podsumowanie
5.4. Wyjaśnienie pojęcia: słownik spolszczający
5.4.1. Liczba i rodzaje słowników spolszczających
5.4.2. E.S. Kortowicz – informacje biograficzne
5.4.3. Słownik spolszczający E.S. Kortowicza z roku 1891
5.5. Podsumowanie
6. Definicje i charakterystyka (objaśniających) słowników wyrazów obcych
6.1. Słowniki wyrazów obcych w Niemczech
6.1.1. Słownik wyrazów obcych Wilhelma Liebknechta z roku 1953
6.2. Podsumowanie
6.3. Słowniki wyrazów obcych w Polsce
6.3.1. Słownik wyrazów obcych Michała Arcta z roku 1921
6.4. Podsumowanie
7. Definicja i charakterystyka słowników objaśniająco-zniemczających
7.1. Liczba i rodzaje słowników objaśniająco-zniemczających
7.1.1. Słownik objaśniająco-zniemczający Johanna Christiana Augusta Heysego z roku
1809
7.2. Podsumowanie
8. Metody zniemczania i spolszczania wyrazów zapożyczonych
8.1. Podsumowanie
9. Typy słowotwórcze w obrębie ekwiwalentów
9.1. Podsumowanie
Część II
10. Liczba i układ haseł w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
11. Klasyfikacja haseł według części mowy
11.1. Słownik zniemczający Eduarda Engela (1918)
11.2. Słownik spolszczający Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
11.3. Podsumowanie
12. Stratyfikacja genetyczna haseł
12.1. Słownik zniemczający Eduarda Engela (1918)
12.2. Słownik spolszczający Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
12.3. Podsumowanie
13. Kompozycje jako hasła w słowniku zniemczającym Eduarda Engela
(1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
13.1. Kompozycje jako hasła w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
13.2. Kompozycje jako hasła w słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego
(1917)
13.3. Podsumowanie
14. Frazeologizmy
14.1. Frazeologizmy jako hasła w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
14.2. Podsumowanie
15. System kwalifikowania haseł w słowniku zniemczającym Eduarda Engela
(1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
15.1. Uwagi o systemie kwalifikowania w słownikach zapożyczeń dla lat 1800–1945
15.2. System kwalifikowania haseł w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
15.3. System kwalifikowania haseł w słowniku spolszczającym Władysława
Niedźwiedzkiego (1917)
15.4. Podsumowanie
16. Liczba ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
16.1. Liczba ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
16.2. Liczba ekwiwalentów w słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego
(1917)
16.3. Podsumowanie
17. Klasyfikacja ekwiwalentów według typów słowotwórczych
17.1. Słownik zniemczający Eduarda Engela (1918)
17.1.1. Słowotwórstwo rzeczowników jako ekwiwalentów
17.1.1.1. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.1.1.2. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.1.1.3. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie haseł
17.1.1.4. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.1.1.5. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. złożenia po stronie haseł
17.1.1.6. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. złożenia po stronie haseł
17.1.2. Słowotwórstwo przymiotników jako ekwiwalentów
17.1.2.1. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.1.2.2. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.1.2.3. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie haseł
17.1.2.4. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.1.3. Słowotwórstwo czasowników jako ekwiwalentów
17.1.3.1. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.1.3.2. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie haseł
17.1.3.3. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.1.3.4. Derywaty prefiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.1.4. Przyimki jako ekwiwalenty
17.2. Podsumowanie
17.3. Słownik spolszczający Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
17.3.1. Słowotwórstwo rzeczowników jako ekwiwalentów
17.3.1.1. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.3.1.2. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.3.1.3. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie haseł
17.3.1.4. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.3.1.5. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. złożenia po stronie haseł
17.3.2. Słowotwórstwo przymiotników jako ekwiwalentów
17.3.2.1. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. wyrazy proste po stronie haseł
17.3.2.2. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie haseł
17.3.2.3. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.3.3. Słowotwórstwo czasowników jako ekwiwalentów
17.3.3.1. Wyrazy proste jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie haseł
17.3.3.2. Derywaty sufiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty sufiksalne po stronie
haseł
17.3.3.3. Derywaty prefiksalne jako ekwiwalenty vs. derywaty prefiksalne po stronie
haseł
17.4. Podsumowanie
17.5. Porównanie typów słowotwórczych w pozycji ekwiwalentów w słowniku
zniemczającym Eduarda Engela (1918) i słowniku spolszczającym Władysława
Niedźwiedzkiego (1917)
18. Wyrazy złożone jako ekwiwalenty w słowniku zniemczającym Eduarda
Engela (1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
18.1. Wyrazy złożone jako ekwiwalenty w słowniku zniemczającym Eduarda Engela
(1918)
18.1.1. Wyrazy złożone po stronie rodzimych odpowiedników i ich złożone hasła
18.1.2. Wyrazy złożone po stronie rodzimych odpowiedników i ich niezłożone hasła
18.2. Podsumowanie
18.3. Wyrazy złożone jako ekwiwalenty w słowniku spolszczającym Władysława
Niedźwiedzkiego (1917)
18.3.1. Wyrazy złożone po stronie rodzimych odpowiedników i ich złożone hasła
18.3.2. Wyrazy złożone po stronie rodzimych odpowiedników i ich niezłożone hasła
18.4. Podsumowanie
18.5. Porównanie kompozycji jako ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda
Engela (1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
19. Frazeologizmy jako ekwiwalenty w słowniku zniemczającym Eduarda
Engela (1918)
19.1. Frazeologizmy po stronie rodzimych odpowiedników i ich frazeologiczne hasła
19.2. Frazeologizmy po stronie rodzimych odpowiedników i ich niefrazeologiczne hasła
19.3. Podsumowanie
20. System kwalifikowania ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda
Engela (1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
20.1. System kwalifikowania ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda Engela
(1918)
20.2. System kwalifikowania ekwiwalentów w słowniku spolszczającym Władysława
Niedźwiedzkiego (1917)
20.3. Podsumowanie
21. Rodzaje glos
21.1. Glosy przy ekwiwalentach w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
22. Pochodzenie ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda Engela
(1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
22.1. Pochodzenie ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda Engela (1918)
22.2. Pochodzenie ekwiwalentów w słowniku spolszczającym Władysława
Niedźwiedzkiego (1917)
22.3. Podsumowanie
23. Skuteczność propozycji ekwiwalentów w słowniku zniemczającym Eduarda
Engela (1918) i słowniku spolszczającym Władysława Niedźwiedzkiego (1917)
3.1. Podsumowanie
24. Wnioski końcowe
25. Bibliografia
25.1. Literatura podmiotu
25.2. Literatura przedmiotu
Zusammenfassung
HUMANISTYKA
