Rok wydania 2019
Migracje i ich konsekwencje są jednymi z najbardziej aktualnych problemów, przed którymi stają dziś służby społeczne. To także wyzwania zarówno dla migrantów, bo wymagają oni adaptacji do nowych sytuacji, jak i osób z nimi pracujących. Charakteryzujące szok kulturowy poczucie zagubienia i niepewności w kontakcie z obcym kulturowo światem i jego przedstawicielami dotyka nie tylko przybyszów, ale także osoby podejmujące z nimi pracę. Do skutecznego radzenia sobie z tymi problemami potrzebne są wiedza, umiejętności, predyspozycje i doświadczenia, składające się na kompetencję międzykulturową, a ponieważ w relacji migrant–pracownik służb społecznych ten pierwszy jest stroną potrzebującą wsparcia i pokierowania, to kwestią szczególnie istotną jest, aby zatrudniona do działania z nim osoba była międzykulturowo kompetentna. Stąd narodził się pomysł podjęcia badań dotyczących kompetencji międzykulturowej pracowników służb społecznych pracujących z migrantami. Dla realizacji tego tematu wybrano koncepcję kompetencji międzykulturowej według Jurgena Boltena, co wynika z tego, że składające się na ten model kompetencje i kategorie znajdują zastosowanie w pracy polskich pracowników służb społecznych z migrantami. Ponadto model ten jest otwarty na uwarunkowania zawodowe i kulturowe wykonywania pracy, a to pozwoliło na dostosowanie go do kontekstu pracy polskich pracowników służb społecznych zajmujących się migrantami.
Z wprowadzenia
CZĘŚĆ TEORETYCZNA
Rozdział 1
Migracje i ich współczesne konteksty
1.1 Formowanie się polskiej polityki migracyjnej po 1989 roku
1.2. Pracownicy służb społecznych wobec wyzwań w pracy z migrantami
Rozdział 2
Rozumienie pojęcia służby społecznej
Rozdział 3
Charakterystyka modelu kompetencji międzykulturowej według Jurgena Boltena
CZĘŚĆ EMPIRYCZNA
Rozdział 4
Metodologiczne podstawy badań
4.1. Teren i organizacja badań
4.2. Charakterystyka grupy badawczej – badania fokusowe
4.3. Charakterystyka grupy badawczej – indywidualny wywiad narracyjny
Rozdział 5
Kompetencje pracowników służb społecznych do pracy z migrantami w badaniach własnych
5.1. Kompetencja zawodowa pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.1.1. Biegłość w wykonywaniu zadań pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.1.2. Zaangażowanie w wykonywane zadania pracowników służb społecznych
5.1.3. Doświadczenie w pracy z ludźmi pracowników służb społecznych
5.1.4. Znajomość prawa, organizacji i sposobu funkcjonowania w ich ramach pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.1.5. Znajomość technologii przez pracowników służb społecznych
Kompetencja zawodowa – podsumowanie
5.2. Kompetencja strategiczna pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.2.1. Świadomość kosztów, zysków i ryzyka
5.2.2. Świadomość synergiczna pracowników służb społecznych
5.2.3. Zarządzanie wiedzą przez pracowników służb społecznych
5.2.4. Zdolności organizacyjne pracowników służb społecznych
5.2.5. Gotowość do podejmowania decyzji przez pracowników służb społecznych
5.2.6. Umiejętność rozwiązywania problemów w pracy z migrantami
Kompetencja strategiczna pracowników służb społecznych w pracy z migrantami – podsumowanie
5.3. Kompetencja indywidualna pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.3.1. Cierpliwość pracowników służb społecznych
5.3.2. Empatia pracowników w pracy z migrantami
5.3.3. Gotowość do (inter)kulturowego uczenia się pracowników służb społecznych
5.3.4. Optymistyczne nastawienie w pracy z migrantami
5.3.5. Otwartość pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
5.3.6. Tolerancja niepewności pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
5.7. Samokontrola pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
Kompetencja indywidualna pracowników służb społecznych do pracy z migrantami – podsumowanie
5.4. Kompetencja społeczna pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.4.1. Tolerancja pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
5.4.2. Zdolność dostosowywania się (adaptowania się) pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
5.4.3. Umiejętność współpracy z zespołem specjalistów
5.4.4. Szacunek do drugiego człowieka pracowników służb społecznych
5.4.5. Umiejętność uczenia obcokrajowców kultury lokalnej
5.4.6. Umiejętności komunikacyjne pracowników służb społecznych
Kompetencja społeczna pracowników służb społecznych do pracy z migrantami – podsumowanie
5.5. Kompetencja scalająca (interkulturowa) pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
5.5.1. Policentryzm pracowników służb społecznych w pracy z migrantami
5.5.2. Znajomość języków obcych u pracowników służb społecznych
5.5.3. Znajomość procesów psychologicznych i społecznych związanych z migracją
5.5.4. Umiejętność opisywania i wyjaśniania procesów interkulturowych kultury własnej i obcej przez pracowników służb społecznych
Kompetencja scalająca (interkulturowa) pracowników służb społecznych w pracy z migrantami – podsumowanie
5.6. Uwarunkowania instytucjonalne funkcjonowania kompetencji międzykulturowej pracowników służb społecznych do pracy z migrantami
5.6.1. Pozorna europeizacja
5.6.2. Praca w pomijanym obszarze
5.6.3. Funkcjonalna bierność w dysfunkcyjnym systemie
5.6.4. Pracownik służb społecznych jako przedstawiciel władzy
5.6.5. Kompetencja międzykulturowa w nieelastycznym systemie
5.6.6. Pracownik służb społecznych jako rzecznik obcokrajowców i agent zmiany społecznej
Uwarunkowania instytucjonalne funkcjonowania kompetencji międzykulturowej pracowników służb społecznych do pracy z migrantami – podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia